Zbiór informacji z matematyki oraz fizyki przygotowany przez Szkołę Maturzystów
Niech dana będzie funkcja f, określona wokół punktu . Możemy zbadać do jakiej
granicy dążą wartości f(x) funkcji f, jeśli argumenty x są coraz bliższe
liczbie
(aby funkcja f miała granicę w punkcie
, funkcja ta musi być
określona „wokół” tego punktu, czyli w pewnym sąsiedztwie do
.
Sąsiedztwem punktu o promieniu
nazywamy zbiór
i oznaczamy S(x0) lub S(x0,
). Przedział
nazywamy sąsiedztwem lewostronnym punktu x0 o
promieniu
i oznaczamy jako
lub
. Analogicznie przedział
nazywamy sąsiedztwem prawostronnym i oznaczamy
jako
lub
.
Jak się okazuje funkcja f(x) nie musi być określona w
punkcie , aby granica określona dla
tego punktu istniała, co będzie przedmiotem dalszych rozważań m.in. w przykładzie 1a oraz przykładzie 1b, jak i kolejnych podrozdziałów.
Przykład 1
Oblicz:
a) f(x) = +5 i
=-1
b) f(x) = i
c) i
Ad. a) Funkcja f(x) jest ciągła w punkcie , zatem
Ad. b) Dziedziną funkcji f(x) jest , a f(
)=
. W takich przypadkach
należy uprościć licznik z mianownikiem lub skorzystać z Reguły de l’Hospitala.
f(x) = =x-1
= 1
h(x) =
g(x) = x-2
Ad. c) Podobnie jak
we wcześniejszym przypadku f()=
. Nie możemy jednak
skorzystać z Reguły de l’Hospitala, gdyż nie potrafimy wskazać pochodnej
licznika oraz mianownika. Należy więc wyrażenie f(x) sprowadzić do jak
najprostszej postaci.
.
1. Korzystając z definicji Heinego
granicy funkcji w punkcie, oblicz
a)
b)
Odp. a)
b)
2. Wskaż dwa ciągi
a)
b)
Odp. a) np.