Zbiór informacji z matematyki oraz fizyki przygotowany przez Szkołę Maturzystów
Jednomian 5 jest jednomianem stopnia drugiego, jego współczynnik jest równy 5.
W
celu określenia stopnia i współczynnika wielomianu należy sprowadzić go do najprostszej postaci,
czyli
. Stąd, wielomian jest
stopnia siódmego, a współczynnik wielomianu wynosi -6.
Jednomianami podobnymi (wyrazami podobnymi) nazywamy
jednomiany różniące się od siebie co najwyżej współczynnikami liczbowymi, np. oraz
. Jednomian zerowy jest
podobny do każdego jednomianu. Jednomiany podobne można zredukować poprzez
zapisanie ich za pomocą innego wielomianu podobnego do nich, np.:
W wyniku dodawania jednomianów otrzymujemy wielomiany.
Wyrazami wielomianu nazywamy wyrażenia .
Wielomiany zwyczajowo oznaczamy wielkimi literami. Jeżeli
stopień wielomianu jest równy n to .
Dany jest wielomian . Podamy stopień wielomianu
oraz jego współczynniki.
Najpierw redukujemy wyrazy podobne i porządkujemy
wielomian W(x).
Teraz podajemy stopień wielomianu i jego współczynniki.
Dwumianem nazywamy wielomian będący sumą dwóch jednomianów
niezerowych różnych stopni, np.: czy
Dwumian stopnia pierwszego np.
nazywamy dwumianem liniowym.
Trójmianem nazywamy wielomian będący sumą trzech jednomianów
niezerowych różnych stopni, np.: czy
. Trójmian stopnia drugiego
np.
nazywamy trójmianem kwadratowym.
Wartość wielomianu w punkcie o odciętej jest równa sumie współczynników tego
wielomianu.
Wykażmy, że jeśli wielomian , gdzie
dla liczby 5 przyjmuje wartość 62 oraz suma
wszystkich jego współczynników jest równa 7, to co najmniej jeden ze
współczynników nie jest liczbą całkowitą.
Założenie: , gdzie
,
Teza: co najmniej jedna z cyfr nie jest liczbą całkowitą.
Dowód: (nie wprost)
Załóżmy, że wszystkie współczynniki wielomianu W(x) są liczbami całkowitymi. Z założenia:
Po odjęciu wyrażeń stronami otrzymujemy:
Co można też zapisać jako:
Lewa strona równania jest z założenia liczbą całkowitą, bo cyfry
. Ponadto jest to liczba
podzielna przez 4, a więc jest parzysta. Prawa strona równania jest liczbą
nieparzystą. Zatem otrzymana równość jest fałszywa. Założenie, że wszystkie
współczynniki są liczbami całkowitymi doprowadziło nas do sprzeczności. Stąd
wnioskujemy, że co najmniej jeden ze współczynników nie jest liczbą całkowitą.
Ckd.
Dany jest wielomian . Określmy stopień tego
wielomianu w zależności od parametru
Zauważmy, że:
(
Jeśli m=1, wielomian ma postać więc
Jeśli m=-1, wielomian ma postać, więc
Jeśli , to
1. Określ stopień jednomianu F(x), jeśli:
a) 2)4
b) 3)5
2
Odp. a)
b)
2. Uporządkuj rosnąco wielomian , a następnie podaj
jego stopień i wypisz jego współczynniki, jeśli:
a) x5
3
5
b) 4
2
4
Odp. b) 2,
st.
, a0
, a1
, a2
3. Oblicz wartości wielomianu 3
2
dla liczb:
oraz
Odp.
4. Wyznacz sumę wszystkich współczynników
wielomianu , jeśli:
a) 7
5
3
b) 5
x3
Odp. a)
b)
5. Określ stopień wielomianu 2
x4
3
2
ze względu na wartość parametru
Odp. dla st.
; dla
, st.
; dla
st.
6. Wyznacz współczynniki i
wielomianu
4
3
tak, aby
i
Odp.
7. Wyznacz współczynnik wielomianu
4
, jeśli
Odp.