Zbiór informacji z matematyki oraz fizyki przygotowany przez Szkołę Maturzystów
Sprowadźmy równanie okręgu do postaci kanonicznej:
Widzimy że współrzędne środka wynoszą a promień
. Obliczmy odległość punktu
od prostej
:
Odległość punktu od prostej
jest mniejsza niż długość promienia, zatem
stwierdzamy że prosta
jest sieczną tego okręgu.
Przykład 2
Wyznacz równanie okręgu stycznego do osi OX i do prostej o promieniu
i środku leżącym na prostej o współczynniku
kierunkowym dodatnim.
Okrąg jest styczny jednocześnie do osi OX i do prostej , to oznacza że jego środek
leży na dwusiecznej
kąta wyznaczonego przez oś OX i przez prostą
(zgodnie z właściwością dowolnego trójkąta
opisanego na płaszczyźnie). Oznaczmy kąt między prostą
a osią OX jako
, wówczas:
Środek szukanego okręgu musi leżeć na prostej . Wyznaczmy punkt wspólny
osi OX oraz prostej
co umożliwi nam wyznaczenie wyrazu wolnego
szukanej prostej:
Podstawiamy punkt o współrzędnych pod równanie prostej
:
Ostatecznie otrzymujemy że środek okręgu ma współrzędne . Sprawdźmy kiedy odległość
środka okręgu od osi OX jest równa 6:
Wiemy że lub
.
Wniosek: Warunki zadania spełniają okręgi: oraz
.
Przykład 3
Zbadaj wzajemne położenie prostej względem okręgu o równaniu
pod warunkiem że jego promień jest liczbą naturalną
większą od 6 i
.
Sprowadźmy równanie okręgu do postaci kanonicznej:
Wiemy że kwadrat dowolnej liczby w zbiorze liczb
rzeczywistych jest nieujemny a więc prawa strona równania jest mniejsza bądź
równa 49, a zgodnie z treścią zadania również większa od 36. Oznacza to tyle że
promień jest większy od 6 ale mniejszy bądź równy liczbie 7. Oczywiście więc
równanie okręgu ma postać , którego środkiem jest
punkt
a długością promienia
. Wyznaczmy odległość
prostej
względem środka okręgu
:
Wniosek: Prosta jest rozłączna z okręgiem
.
1. Określ wzajemne położenie prostej
a)
b)
Odp. a) prosta jest rozłączna z okręgiem
b) prosta jest rozłączna z okręgiem
2. Napisz równania kierunkowe stycznych
do danego okręgu
a)
b) .
Odp. a)
b)
3. Wyznacz równanie okręgu o środku w
punkcie
Odp.
4. Wyznacz równanie okręgu przechodzącego
przez punkt
Odp.
5. Sieczna
poprowadzono styczne do okręgu, które
przecinają się w punkcie
Odp.