Zbiór informacji z matematyki oraz fizyki przygotowany przez Szkołę Maturzystów
Wartość bezwzględną można określić jako odległość, jak wiesz nie ma czegoś takiego jak odległość ujemna, na przykład na osi liczbowej punkt -2 jest tak samo oddalony od 0 jak punkt 2.
Rozwiąż równanie: |5x+3|=8.
W takim przypadku zawsze trzeba rozwiązać równanie w 2 przypadkach:
5x+3=8 lub 5x+3=-8
5x=5 lub 5x=-11
x=5 lub x=-11/5
Czyli równanie ma dwa rozwiązania, 5 oraz -11/5.
Jeżeli mamy równanie z wartością bezwzględną to zawsze używamy alternatywy (lub, ∨).
a) Rozwiąż równanie 4|x-3|=3|5+x|-5
b) Rozwiąż nierówność |-x+2|+5< 2|x-4|+3
Przykład a musimy rozpatrzeć w trzech przedziałach, aby je wyznaczyć, najłatwiej jest potraktować wyrażenia w wartościach bezwzględnych jako wzór funkcji i narysować poglądowy rysunek (nie musi być dokładny, ma przede wszystkim pomóc w ustaleniu przedziałów)
Rysunek do najpiękniejszych nie należy ale dzięki niemu mamy nasze przedziały:
(-∞,-5> (-5,3> (3, +∞)
Taki rysunek otrzymaliśmy obliczając miejsca zerowe funkcji,
gdyby przed x była liczba ujemna to narysowalibyśmy funkcje malejącą)
Rozpatrujemy równanie w pierwszym przedziale: (-∞,-5>
Jeżeli na naszym obrazku wykres w tym przedziale znajduje się pod osią OX, to zmieniamy znak, w przeciwnym razie zostawiamy tak jak jest.
4(-x+3)=3(-5-x)-5
-4x+12=-15-3x-5 ( przerzucamy x na jedną stronę, resztę na drugą)
-x=-32
x=32
Teraz musimy sprawdzić czy 32 należy do przedziału w którym rozpatrywaliśmy nasze równanie, jak widać nie należy, więc 32 nie jest rozwiązaniem tego równania.
Rozpatrujemy równanie w drugim przedziale: (-5,3>
4(-x+3)=3(5+x)-5
-4x+12=15 +3x-5
-7x=-2
x=2/7
2/7 należy do przedziału w którym rozpatrywaliśmy równanie, więc jest jego rozwiązaniem.
Rozpatrujemy równanie w trzecim przedziale: (3, +∞)
4(x-3)=3(5+x)-5
4x-12=15+3x-5
x=22
22 należy do przedziału, więc też jest rozwiązaniem.
Odpowiedź: Rozwiązaniem równania są 2/7 lub 22.
Tak jak we wcześniejszym przykładzie rysujemy wykres
pomocniczy:
Rozpatrujemy nierówność w pierwszym przedziale: (-∞,2>.
-x+2+5<2(-x+4)+3
-x+7<-2x+11
x<4, częścią wspólną tych dwóch przedziałów jest (-∞,2>.
Rozpatrujemy nierówność w drugim przedziale: (2,4>
x-2+5<2(-x+4)+3
x+3<-2x+11
3x<8
x<8/3, częścią wspólną będzie przedział (2, 8/3>
Rozpatrujemy nierówność w trzecim przedziale: (4,+ ∞),
x-2+5<2x-5
-x<-8
x>8, częścią wspólną będzie przedział <8,+∞)
Odpowiedź: Zbiorem rozwiązań nierówności są przedziały (-∞,2> w sumie z przedziałem (2, 8/3> w sumie z przedziałem <8,+∞)
1. Rozwiąż równania metodą algebraiczną i graficzną
a)
b)
Odp. a) b)
2. Rozwiąż równanie
Odp.
3. Rozwiąż nierówność metodą algebraiczną i graficzną
Odp.
4. Rozwiąż układy nierówności:
a)
b)
Odp. a)
b)