Co maturzysta powinien robić w wakacje?
Kilka lat ciężkiej pracy i wiele godzin przygotowań do
matury z rozszerzonej matematyki są już za Tobą. Zdałeś egzamin dojrzałości i
czekają Cię najdłuższe wakacje w życiu. Zastanawiasz się więc, czym się zająć w
ciągu tych kilku wolnych miesięcy? Jest wiele dróg, które możesz obrać, a
wszystkie doprowadzą Cię do lepszej wersji siebie, będą inwestycją, za którą
podziękujesz sobie za kilka lat. Jeśli jako maturzysta nie chcesz marnować
czasu, tylko czerpać z otoczenia garściami - oto przykładowe rady co warto
robić w wakacje:
1)
Znajdź pracę i zacznij zarabiać
Sezon letni wiąże się z licznymi ofertami
pracy, nierzadko przeznaczonymi dla młodych osób, którymi są właśnie świeżo
upieczeni maturzyści. Ratownik wodny, kelner, kasjer – to tylko kilka możliwych
zajęć, którymi możesz się trudzić w okresie wakacji. Twoja pierwsza praca nie
musi być jeszcze powiązana z przyszłym zawodem, priorytetem jest bowiem samo
zarobienie pieniędzy, by móc w czasie studiów być bardziej samodzielnym.
Wsparcie rodziny, w tym to finansowe, nie jest niczym złym, jednakże według
mnie każdy powinien spróbować się usamodzielnić. Dzięki temu już na pierwszych
latach studiów, w trakcie których powinieneś
skupić się na nauce, będziesz bardziej niezależny oraz zaopatrzony w
pewną sumę pieniędzy na własne wydatki. Podjęcie się pracy po maturze nauczy
Cię ponadto przedsiębiorczości oraz stanie się okazją do nabycia doświadczenia
w dziedzinach, które wykorzystasz w późniejszym czasie – cierpliwość,
sumienność czy dobra organizacja to tylko nieliczne przykłady obszarów, które
możesz wówczas polepszyć. Z moich obserwacji wynika, że moi koledzy którzy na
studiach utrzymywali się sami z zarobionych pieniędzy, dziś są w dużo lepszej
kondycji finansowej niż Ci, którzy opierali się wyłącznie na wsparciu rodziców,
pomimo, że to Ci drudzy czysto teoretycznie mogli odłożyć większą ilość
gotówki. Jednakże to pierwsza grupa, dzięki pracy i samodzielnemu utrzymaniu
się, nabyła cenne umiejętności wymagane przez rynek pracy. Przemyśl to zanim
poprosisz rodziców o wsparcie.
2)
Zapoznaj się z sylabusem i przygotuj na studia
Wakacje po maturze trwają naprawdę długo,
warto zatem wykorzystać chociaż część z nich na naukę, gdyż dzięki temu
pierwsze miesiące na danym kierunku będą dla Ciebie znacznie łatwiejsze.
Istotnym krokiem powinno być zapoznanie się z programem studiów, czyli tzw.
„sylabusem”. Być może znajdziesz tam zagadnienia, które wydadzą Ci się
skomplikowane i do których warto się przygotować już w trakcie lata. Dobrym
pomysłem będzie także skontaktowanie się ze studentami z wyższych lat, gdyż to
oni najlepiej wiedzą, który przedmiot sprawiał najwięcej trudności. Dzięki
takim przygotowaniom Twój pierwszy rok akademicki będzie znacznie
przyjemniejszy, z mniejszą ilością stresu, a Ty będziesz miał lepsze wyniki. To
z kolei pozwoli Ci na wypracowanie sobie renomy już w trakcie kilku pierwszych
miesięcy, wyróżnienie się spośród rzeszy studentów i być może nawet zdobycie
stypendium naukowego.
3)
Podróżuj i czerp inspirację z otaczającego Cię
świata
Podróże są wspaniałym pomysłem na
odpoczynek w sposób aktywny. Jako maturzysta na pewno miałeś kontakt z językiem
obcym, jednak to właśnie odwiedzając inne kraje, będziesz miał sposobność, by
go tak naprawdę wykorzystać i wyszlifować. Dzięki podróżom podniesiesz również
poziom swojej świadomości kulturowej, co umożliwi Ci lepsze poznanie danego
państwa. Wyjazd za granicę będzie dla Ciebie także wspaniałą okazją do poznania
nowych osób, stworzenia niezapomnianych wspomnień czy zaczerpnięcia inspiracji.
Adam Galinsky – jeden z profesorów Columbia Business School - przeprowadził szereg badań, które świadczyły o
pobudzeniu kreatywności dzięki zagranicznym podróżom. W jednym z nich, mającym
miejsce w 2009 roku, uczniowie Kellogg
School zostali poproszeni o rozwiązanie problemu świecy Dunckera. Zadanie to
polega na przymocowaniu zapalonej świeczki do ściany, tak by wosk nie kapał na
stół bądź podłogę. Osoba poddawana temu badaniu może użyć jedynie trzech
przedmiotów: świeczki, paczki zapałek i pudełka pinezek. Eksperyment ten
wykazał zależność: kto z uczniów spędził więcej czasu za granicą, miał większe
szanse na znalezienie rozwiązania problemu, a polegało ono na nietypowym
wykorzystaniu pudełka po pinezkach jako podstawki, którą można przymocować do
ściany za pomocą pinezek i na niej umieścić świecę [1]. Warto jednakże
podkreślić, iż odkrywanie nowych miejsc jest także możliwe nawet bez
opuszczania granic Polski, z pewnością jest jeszcze wiele terenów w naszej
ojczyźnie, których nie miałeś okazji zobaczyć. Nawet lokalne podróże mogą być
niezwykle kształcące, a wręcz motywujące do działania. Co ciekawe, sporo
biznesowych inspiracji bierze się właśnie z podróżowania oraz podpatrywania
rozwiązań, które można zastosować i ulepszyć w swojej lokalnej społeczności.
4)
Zadbaj o sprawy towarzyskie
Arystoteles stworzył teorię, definiującą
człowieka jako istotę społeczną, w której podkreślał on chęć ludzi do życia we
wspólnocie [2]. Nie jest więc zaskoczeniem, że spędzanie czasu w gronie
bliskich sprawia nam radość i polepsza samopoczucie, a także prowadzi do
redukcji poziomu odczuwanego stresu. Co ciekawe, przebywanie z drugim
człowiekiem jest także niezwykle istotne w odniesieniu do aspektu zdrowotnego. Zdaniem
dr Julianne Holt-Lunstad - profesor psychologii na Brigham Young University - samotność
jest tak samo groźna dla zdrowia jak palenie 15 papierosów dziennie czy
nadużywanie alkoholu [3]. Co również warto podkreślić, liczne badania wykazały
korelacje pomiędzy samotnością a
występowaniem depresji [4], choroby Alzheimera czy demencji [5-7] oraz
chorób sercowo-naczyniowych [8-10]. Należy także zwrócić uwagę na fakt, iż
niejednokrotnie rozmowa z drugim człowiekiem będzie stanowić źródło motywacji
do działania oraz pozwoli na poszerzenie swoich horyzontów. Budowanie relacji
jest jedną z podstaw funkcjonowania w społeczeństwie i to właśnie dzięki tej
umiejętności wiele osób będzie w stanie zaspokoić potrzebę przynależności do
danej grupy, dzięki czemu będzie odczuwać więcej satysfakcji. Udane relacje
międzyludzkie niosą ze sobą naprawdę ogrom korzyści, dlatego warto o nie
zadbać, zwłaszcza w czasie pandemii i izolacji społecznej. Szczególnie w
czasach pandemii Covid-19 wstępne
badania pokazują, że ograniczenia w kontaktach społecznych kiepsko wpływa na
nasze zdrowie psychiczne. Warto o to zatem zadbać. Co więcej, w środowisku
biznesowym mówi się, że biznes to relacje. I wcale nie chodzi o to, żeby
spotykać się z ludźmi w celu zrobienia interesów.
5)
Zainwestuj w siebie i rozwiń wachlarz
umiejętności
Najdłuższe wakacje po maturze to naprawdę
mnóstwo godzin, które możesz wykorzystać, by stać się lepszą wersją siebie.
Brzmi to banalnie i jak kolejna reklama cudownych sposobów na odchudzanie, jednakże
nie chodzi tu tylko o polepszenie swojej sylwetki (chociaż aspekt zdrowotny
powiązany z właściwym odżywianiem i aktywnością fizyczną będzie już właściwą
inwestycją). Warto jednakże zadbać także o swój samorozwój na innych
płaszczyznach. Być może myślałeś już od dawna, by zapisać się na kurs
programowania czy pisania bezwzrokowego, ale w wyniku przygotowań do matury nie
mogłeś znaleźć na to czasu. Jeśli tak, to wakacje będą dla Ciebie idealną
możliwością na dokształcenie się w innych dziedzinach np. programowania,
szybkiego czytania, grafiki komputerowej– można by tak wymieniać niemalże w
nieskończoność. Omawiając aspekt samorealizacji w czasie tych najdłuższych
wakacji warto także poruszyć temat wolontariatu. Dzięki zaangażowaniu w
charytatywne akcje nie tylko odczujesz satysfakcję, ale będziesz mieć także okazję
do polepszenia kompetencji interpersonalnych. Dla niektórych równie cennym
argumentem, by podjąć się chociażby opieki nad osobami starszymi czy nad
zwierzętami w schronisku, będzie możliwość wpisania wolontariatu do CV, co z
kolei może Cię wyróżnić spośród innych kandydatów przy ubieganiu się o pracę.
Bardzo ważnym aspektem samorozwoju jest także czytanie książek, które Cię
ciekawią i jednocześnie dodadzą umiejętności, na których Ci zależy. Sam staram
się czytać książki, które mnie interesują i mam w tym aspekcie dla Ciebie jedną
ważną radę. Jeśli chcesz czytać książki, aby się rozwijać, to czytając od razu
staraj się wdrażać te treści w życie. Wiadomo, że nie zawsze jest możliwość, ale
zadawaj sobie pytanie po każdej stronie, rozdziale itd. „jak mógłbym to co
właśnie przeczytałem wdrożyć w swoim życiu?”.
6)
Zadbaj o siebie
Wielomiesięczne przygotowania do matury z
rozszerzonej matematyki potrafią być obciążeniem, przejawiającym się zarówno na
tle zdrowia psychicznego, jak i fizycznego. Dlatego też wakacje po egzaminie
dojrzałości to idealny czas, by znaleźć chwilę i zatroszczyć się o siebie.
Jeśli w ciągu roku szkolnego odkładałeś aktywność fizyczną czy poprawienie
swojego odżywiania na później, to właśnie w wakacje powinieneś znaleźć czas na
wyrobienie kilku prozdrowotnych nawyków, które poprawią komfort Twojego życia i
przełożą się na lepsze samopoczucie już np. w trakcie studiów. Musisz bowiem
wiedzieć, że proces zmiany stylu życia może być czasochłonny, wiąże się on
bowiem z rzetelnym przestrzeganiem rutyny (badania wykazują, że najczęściej ukształtowanie
nawyku zajmuje ok. 66 dni [11]). Wypracowanie codziennego rytuału w postaci
picia wody, spożywania owoców czy uregulowania snu to proste zmiany, które mogą
znacząco poprawić jakość naszego życia. Warto zatem poświęcić czas w wakacje,
by owe zachowania stały się naszą drugą naturą i by wykonywać je wręcz
nieświadomie, gdy zaczną się studia i pojawi się więcej obowiązków.
Przedstawione powyżej rady, dotyczące tego, co maturzysta
powinien robić w wakacje, to tylko wskazówki, drogowskazy. Pamiętaj jednak, że
tylko od Ciebie zależy, jak wykorzystasz ów czas wolny i którą drogę obierzesz.
Zastanów się, co będzie dla Ciebie najlepsze, dopasuj zajęcia do swoich
możliwości i preferencji tak, by wykorzystać lato jak najefektywniej. Odpoczynek
jest niezwykle istotny, jednakże szkoda byłoby spędzić te kilka luźniejszych
miesięcy, jedynie się wylegując. Poświęć je lepiej na inwestycję w siebie, za
którą podziękujesz sobie w przyszłości.
[1] Living outside the box - Kellogg
School of Management (northwestern.edu)
[2] Arystoteles, Dzieła wszystkie, t.5, Etyka nikomachejska,
Księga IX, 1169b, s. 272, Warszawa 1996, tłum. D. Gromska
[3] (Perspectives on Psychological Science, Vol. 10, No. 2, 2015).
[4] Cacioppo JT, Hughes ME, Waite LJ, Hawkley LC, Thisted RA. Loneliness as a
specific risk factor for depressive symptoms: cross-sectional and
longitudinal analyses. Psychol Aging. 2006;21(1):140–151. doi:
10.1037/0882-7974.21.1.140. [Google
Scholar]
[5] Tilvis RS, Kahonen-Vare MH, Jolkkonen J,
Valvanne J, Pitkala KH, Strandberg TE. Predictors of cognitive decline and
mortality of aged people over a 10-year period. J Gerontol Ser A Biol Med
Sci. 2004;59(3):M268–M274. doi: 10.1093/gerona/59.3.M268. [Google Scholar]
[6] Wilson RS, Krueger KR, Arnold SE, Schneider
JA, Kelly JF, Barnes LL, Tang Y, Bennett DA. Loneliness and risk of Alzheimer
disease. Arch Gen Psychiatry. 2007;64(2):234–40. [PubMed]
[7] Kane M, Cook L. Dementia 2013: the
hidden voice of loneliness. London: Alzheimer’s Society; 2013.[Google Scholar]
[8] Orth-Gomer K, Unden A, Edwards M. Social
isolation and mortality in ischemic heart disease. Acta Medica
Scandinavica. 1988;224(3):205–215. doi:
10.1111/j.0954-6820.1988.tb19363.x. [PubMed] [Google Scholar]
[9] Herlitz J, Wiklund I, Caidahl K, Hartford M,
Haglid M, Karlsson BW, et al. The feeling of loneliness prior to coronary
artery bypass grafting might be a predictor of short- and long-term
postoperative mortality. Eur J VascEndovasc Surg. 1998;16(2):120–125.
doi: 10.1016/S1078-5884(98)80152-4. [PubMed] [Google Scholar]
[10] Sorkin D, Rook KS, Lu JL. Loneliness, lack of
emotional support, lack of companionship, and the likelihood of having a heart
condition in an elderly sample. Ann Behav Med. 2002;24(4):290–298.
doi: 10.1207/S15324796ABM2404_05. [PubMed] [Google Scholar]
[11] Lally P, van Jaarsveld CHM, Potts HWW, Wardle J. How are habits
formed: modelling habit formation in the real world. Euro J Soc Psychol. 2010;
40:998-1009
