Jak przedłużyć czas na maturze?

Łukasz Jarosiński

Przystąpienie do egzaminu maturalnego dla wielu uczniów jest przepustką do wymarzonych studiów i kariery. Nie wystarczy jednak samo napisanie matury, celem jest osiągnięcie jak najwyższego wyniku. Nierzadko o miejscu na liście rankingowej decydują pojedyncze punkty. To dlatego tak ważne jest odpowiednie przygotowanie się do egzaminu maturalnego. Często polega ono jedynie na zdobywaniu wiedzy. Uczeń stara się przyswoić jak najwięcej materiału w jak najkrótszym czasie, nie sprawdza  jednakże przy tym, ile w rzeczywistości z tego zapamiętał oraz, co równie istotne, ile z tych informacji jest w stanie wykorzystać w trakcie rozwiązywania zadań. Jest to ogromny błąd – uczeń, przygotowujący się w ten sposób, nie jest w stanie obiektywnie ocenić, które zadania sprawiają mu więcej trudności i na które potrzebuje więcej czasu. No właśnie… Czas – w trakcie trwania matury może być on zarówno naszym wrogiem, jak i sprzymierzeńcem. Jednakże niejednokrotnie to właśnie brak kilku bądź kilkunastu cennych minut może zadecydować o wynikach i w konsekwencji miejscu na liście rankingowej. Co warto wiedzieć – istnieje możliwość wydłużenia czasu pisania matury czy to z matematyki, czy też z fizyki. Jest to oczywiście możliwe jedynie w określonych przypadkach, ale nie bez powodu staje się przedmiotem zainteresowania coraz większej liczby osób. To właśnie dlatego postanowiłem zająć się tym tematem i omówić go w poniższym artykule.

Czy czas na maturze jest wystarczający?

To, ile dokładnie mamy czasu na rozwiązanie danego arkusza, zależy od przedmiotu oraz poziomu. Oto przykładowe czasy trwania egzaminów maturalnych w roku 2023 oraz 2024 [1]:

·         Matematyka na poziomie podstawowym – 170 minut dla absolwentów 3-letniego liceum oraz 4-letniego technikum; 180 minut dla absolwentów 4-letniego liceum oraz 5-letniego technikum

·         Matematyka na poziomie rozszerzonym – 180 minut

·         Język obcy nowożytny na poziomie podstawowym – 120 minut

·         Język obcy nowożytny na poziomie rozszerzonym – 150 minut

·         Inne przedmioty na poziomie rozszerzonym (np. fizyka) – 180 minut

Dla wielu uczniów taki czas jest wystarczający zarówno na rozwiązanie zadań, jak i na ich sprawdzenie. Zdarza się jednak, że niektórym go brakuje. Wpływa na to wiele czynników: poziom naszej wiedzy, szybkość czytania czy liczenia oraz doświadczenie w rozwiązywaniu zadań maturalnych. Istnieje natomiast kilka uzasadnionych przypadków, w których ubiegać się można o wydłużenie czasu trwania egzaminu i to nawet o 30 minut.

Komu przysługuje wydłużony czas na maturze?

Wyrównywanie szans jest niezwykle istotne, dlatego też istnieje kilka opcji dostosowywania warunków egzaminu. Zaliczyć do nich można formę zdawania, czyli specjalne arkusze, dostosowane do potrzeb i możliwości uczniów, np. niedosłyszących czy słabowidzących. Drugim sposobem są warunki zdawania, czyli chociażby odpowiednia sala, zasady oceniania, środki dydaktyczne czy temat dzisiejszego artykułu – wydłużony czas. Kto zatem może skorzystać z tego przywileju i zdawać maturę na nieco innych zasadach? Przysługuje on osobom [2]:

·         z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera,

·         z afazją,

·         niesłyszącym,

·         słabowidzącym i niewidomym,

·         z chorobami przewlekłymi,

·         z niepełnosprawnością ruchową spowodowaną mózgowym porażeniem dziecięcym,

·         z niedostosowaniem społecznym lub zagrożonym niedostosowaniem społecznym,

·         mającym trudności adaptacyjne związane z wcześniejszym kształceniem za granicą,

·         w sytuacji kryzysowej lub traumatycznej,

·         z zaburzeniami komunikacji językowej.

Co jest wymagane do uzyskania wydłużonego czasu egzaminu maturalnego?

Żeby zapewnić sobie dodatkowe minuty, które mogą być niezwykle potrzebne chociażby w trakcie pisania matury z matematyki rozszerzonej, wymagana jest odpowiednia podstawa w postaci pewnych dokumentów. Respektowane są [3]:

·         orzeczenie np. o potrzebie indywidualnego kształcenia czy kształcenia specjalnego

·         pozytywna opinia od rady pedagogicznej (dotyczy osób z sytuacją traumatyczną/kryzysową lub osób z trudnościami adaptacyjnymi/językowymi związanymi z uprzednim kształceniem się za granicą)

·         zaświadczenie lekarskie

o   o stanie zdrowia w przypadku osób chorujących przewlekle (może dotyczyć osób z zaburzeniami lękowymi, depresją, które skutkują m.in. trudnościami z koncentracją, ale też chociażby alergią)

o   o stanie psychicznym danej osoby, stanowiące istotną przesłankę dla rady pedagogicznej do wydania zgody na wydłużenie czasu

Procedura wydłużania czasu na maturze oraz ważne terminy [4]

Zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami, pierwszym istotnym miesiącem jest wrzesień – wtedy to bowiem dyrektor szkoły bądź wyznaczony przez niego nauczyciel powinien poinformować maturzystów o możliwości ubiegania się o dostosowanie warunków i form przeprowadzania egzaminu maturalnego, w tym wydłużenia czasu. Ważną rolę odgrywa tutaj również rada pedagogiczna, która powinna wytypować uczniów, którzy mogą skorzystać z dostosowania egzaminu, na podstawie zgłoszonych przez nich bądź też ich rodziców trudności. Rada ta wybiera spośród możliwych dostosowań te, które uczeń będzie mógł wykorzystać w związku np. ze swoją chorobą. Następnym ważnym miesiącem jest luty – wówczas bowiem dyrektor powinien pisemnie poinformować odpowiednich uczniów o możliwości dostosowania egzaminu, natomiast owi uczniowie bądź ich opiekunowie powinni udzielić pisemnej odpowiedzi, czy z takiej pomocy zamierzają skorzystać. Kolejnym krokiem po uzyskaniu zgody maturzystów/ rodziców jest powiadomienie odpowiedniej OKE przez dyrektora. Co warto zaznaczyć, istnieje możliwość zgłoszenia potrzeby wydłużenia czasu dla uczniów także w późniejszym terminie. Wówczas dyrektor powinien jak najszybciej zawiadomić właściwą okręgową komisję egzaminacyjną.

Teraz już wiesz, w jakich sytuacjach można ubiegać się o wydłużenie czasu na maturze, co może mieć znamienny wpływ na jej wynik. Zastanów się, czy spełniasz któreś z kryteriów i czy Ty również możesz postarać się o takie udogodnienie. Niewątpliwie jest to przywilej, z którego nie każdemu dane będzie skorzystać, ale o który warto spróbować zawalczyć. Nawet jeśli nie uda Ci się przystąpić do matury w formie z przedłużonym czasem, to i tak postaraj się do niej jak najlepiej przygotować. Rób jak najwięcej arkuszy, sprawdzaj, ile minut potrzebujesz na ich rozwiązanie oraz nie zapominaj o powtórkach. Mam nadzieję, że powyższy artykuł umożliwi chociaż części z Was dostosowanie egzaminu maturalnego do własnych potrzeb, co oczywiście w pozytywny sposób przełoży się na uzyskany przez Was ostateczny wynik.

BIBLIOGRAFIA:

[1] Prezentacja programu PowerPoint (cke.gov.pl)

[2,3,4] EM Komunikat o dostosowaniach 2022.pdf (cke.gov.pl)

Pozostałe publikacje wykorzystane do napisania tekstu:

[5] Wydłużenie czasu na maturze | zaświadczenie od psychiatry jeszcze dziś (psychomedic.pl)

[6] Kiedy dziecko może mieć wydłużony czas egzaminu? - LIBRUS Rodzina

[7] Czy wystarczy Ci czasu na maturze? – Szach MAT

[8] Egzaminatorzy sprawdzają prace i są w szoku – BelferBlog (polityka.pl)

[9] Nie tylko wydłużony czas na maturze – dla kogo inne warunki egzaminu? - dlaucznia.pl